Here's a bilingual piece about my trip to Arizona last month.Rhyfeloedd y Seren yn yr Anialwch – yn y LLaid!Roedd 6500 ohonon ni fan hyn, a roedd hi’n bwrw glaw.
Roedden ni wedi dod sawl cannoed neu filoedd o fillteroedd, o undeg naw o teyrnasoedd, o bob cornel y Byd Gwybyddus. Roedd gynnon ni amryw miloedd o babell, pebyll fawr a phebyll fach, pebyll gwynion a duon, cochion a gleision, a nawr pebyll gwlybion. Yn hapus, roedd y rhan fwyaf ohohyn nhw yn sych tu mewn eto – gweddol sych, o leiaf.
Doedden ni ddim yng Nghumru, doedden ni ddim hyd yn oed yn Glastonbury. Roedden ni yn yr anialwch Arizona, rhwng Phoenix a Tucson, ym fis Chwefror, a roedd hi’r digwyddiad ail-fwyaf y SCA – Estella War, neu “Rhyfel Seren” yng Nghymraeg. Cafodd y digwyddiad ei henw yn wreithiol gan gael ei ddal ym Mharc Mynydd Estrella, ond mae o wedi tyfu yn rhy fawr am y Parc, ac mae’n gael ei ddal heddiw ar ferm alffalffa organaidd yn yr anialwch. Mae’n ddim yn rhyfel yn union, yn wir – mae “rhyfel” yn enw SCA am digwyddiad fawr gan frwydrau rhwng bobl o ddau neu mwy teyrnasoedd. Ond mae fwy na ymladd wrth ryfel SCA – mae popeth sy’n gallu gael ei weld mewn eisteddfod, a llawer mwy hefyd. Dw i’n mynd i weld hen cyfeillion, i ganu fy ngherddau a thraethu fy chwedlau, ac i siopa. Ambell waith i werthu llyfrau eto!
Dechreuoedd y wythnos yn dda, gan tywyll braf – dyddiau cynnes a nosau oer. Ond am Nos Iau dechreuoedd hi bwrw glaw. Roedd hi’n parhau trwy y nos, ac yn ysbeidiol trwy Ddyn Gwener. Wedyn, Nos Gwener, ailddechreuoedd hi yn ddifri. Roedd y ffyrdd i gyd wedi troi i laid – llaid brown, trwchus, gludiog, a dwfn. Roedd ceir yn gael ei lynu ynddo fo, a roedd pobl yn ei wisgo hyd eu penllinau. Roedd Nos Gwener yn hir, yn wlyb, ac yn oer.
Ond Dydd Sadwrn aeth y cymylau’n araf – yn araf iawn - i ffordd. Roedd Nos Sadwrn yn glir ac yn oer, gan lleuad amgrom – nos ardderchog i ganu dan y sêr. A roedd Dydd Sul yn ddydd dda, yn heulog ond dim yn boeth, diwedd da i wythnos dim yn drwg – oherwydd mae llaid dim yn laid, wedi’r cyfan, ac all gael ei olchi o bobl a phebyll, ond bydd cofion da’n parhau.
Byddwn ni’n mynd yn ôl blwydden nesaf.
--------------------------------------------------
Star Wars in the Desert – in the Mud!6500 of us were there, and it was raining.
We had come some hundreds or thousands of miles, from nineteen kingdoms, from every corner of the Known World. We had several thousand tents, big tents and little tents, white tents and black ones, red ones and blue ones, and now muddy wet tents. Fortunately, the larger part of them them were still dry inside – fairly dry, at least.
We weren’t in Wales, we weren’t even in Glastonbury. We were in the Arizona desert, between Phoenix and Tucson, in February, and it was the second-largest event of the SCA – Estrella War, or “Star War” in Welsh. The event got its name originally from being held in Estrella Mountain Park, but it has grown too big for the Park, and today is held on an organic alfalfa farm in the desert. It’s not a war exactly, in truth – “war” is a SCA name for a large event with battles between people from two or more kingdoms. But there is more than fighting at an SCA war – there is everything that can be seen in an eisteddfod, and much more as well. I go to see old friends, to sing my songs and tell my stories, and to shop. Sometimes to sell books as well!
The week began well, with fine weather – warm dayes and cold nights. But on Thursday night it started to rain. It continued through the night, and intermittently through Friday. Then, Friday night, it began again seriously. All the roads had turned to mud – brown, thick, sticky and deep mud. Cars were getting stuck in it, and people were wearing it to their knees. Friday night was long, wet, and cold.
But Saturday the clouds went slowly – very slowly – away. Saturday night was clear and cold, with a gibbous moon – an excellent night to sing under the stars. And Sunday was a good day, sunny but not hot, a good end to a not bad week – because mud is only mud, after all, and can be washed from people and tents, but good memories last.
We’ll go back next year.
-GRG
